Polarymetryczne obserwacje białych karłów (arXiv, tabele)

Na podstawie przeprowadzonych pomiarów, okazuje się iż, zdecydowana większość obserwowanych białych karłów ma bardzo mały lub też zerowy stopień polaryzacji, w związku z tym nie mogliśmy prowadzić statystycznych badań wybranej populacji białych karłów na podstawie ich stopnia polaryzacji. Jakkolwiek, wszystkie białe karły, których wyniki polarymetryczne udało nam się uzyskać zostaną uwzględnione w publikacji dotyczącej ciemnych, pod względem jasności, standardów polarymetrycznych.

Poniżej przedstawiamy wyniki polarymetrycznych obserwacji 74 białych karłów w zakresie optycznym widma elektromagnetycznego. Wybrana przez nas próbka białych karłów składa się z obiektów typów widmowych DA i DC w zakresie jasności gwiazdowej w filtrze R od 13 do 17 mag. Obserwacje zostały przeprowadzone z użyciem 1.3-m teleskopu wyposażonego w polarymetr RoboPol w Obserwatorium Astronomicznym Skinakas na Krecie w Grecji. Większość z 74 obserwowanych przez nas białych karłów charakteryzuje się stopniem polaryzacji poniżej 1%, tylko niewielka grupa 2 białych karłów ma stopień polaryzacji powyżej 1%. Ciekawym wynikiem jest fakt, iż średnio białe karły typu widmowego DC mają wyższy stopień polaryzacji niż białe karły typu widmowego DA, odpowiednio z medianą stopnia polaryzacji 0.78% oraz 0.36%. Jakkolwiek, mediana stopnia polaryzacji izolowanych białych karłów typu DA jest prawie taka sama (0.36%) jak mediana stopnia polaryzacji białych karłów typu DA występujących w układach podwójnych (0.33%). Oznacza to, że drugi składnik będący w większości przypadków małomasywnym czerwonym karłem nie wnosi istotnego przyczynku do stopnia polaryzacji, co jest spodziewanym wynikiem. Obserwowane przez nas białe karły są niewątpliwie bardzo dobrymi kandydatami na standardy polarymetryczne o niskiej bądź zerowej polaryzacji. Dodatkowo nasza próbka jest komplementarną próbką do wcześniejszych prac, jakkolwiek zawiera w sobie dużo ciemniejsze obiekty w zakresie jasności gwiazdowych w filtrze R od 13 do 17. Białe karły z naszej próbki dobrze pokrywają zakres rektascencji pomiędzy godziną 13 a 24 oraz zakres deklinacji od -11 do +78 stopni.

Rysunek 1: Rozkład jasności w filtrze R próbki białych karłów. Próbka zawiera 74 obiekty, z których 53 to izolowane białe karły, a 21 to białe karły w układach podwójnych. Wśród izolowanych białych karłów 49 jest typu DA, natomiast 4 są typu DC. Czerwone pionowe kreski reprezentują izolowane białe karły typu DC.

Rysunek 2: Rozkład położenia na niebie we współrzędnych równikowych (lewa strona) oraz we współrzędnych Galaktycznych (prawa strona). Widoczny jest brak pokrycia w szerokościach Galaktycznych pomiędzy -20 oraz 20 stopni, t.j. w dysku Galaktycznym. Spowodowane jest to faktem, że przeglądy nieba omijają ten obszar. Czerwone pionowe kreski reprezentują izolowane białe karły typu DC.

Rysunek 3: Wyznaczony stopień polaryzacji, błąd stopnia polaryzacji oraz stosunek stopnia polaryzacji do błędu w zależności od jasności w filtrze R, odpowiednio na pierwszym, drugim oraz trzecim panelu. Czarne wypełnione kółka oznaczają pomiary, dla któych stosunek stopnia polaryzacji do jego błędu jest większy niż 1.41, podczas gdy czerwone obwódki oznaczają białe karły typu DC. Poziome linie wyznaczają poziomy 1.41 oraz 1.7.

Rysunek 4: Porównanie stopnia polaryzacji białych karłów typu DA oraz DC. Wyraźnie widać różnice pomiędzy oboma grupami. Białe karły typu widmowego DC wykazują wyższy stopnień polaryzacji. Należy pamiętać, że białych krałów typu DC w naszej próbce są tylko 4.

Polarymetryczne obserwacje masywnych układów rentgenowskich

Z przyczyn od nas niezależnych (kalibracja RINGO3) dane zebrane podczas kampanii obserwacyjnej w 2013 oraz 2014 nie mogły być użyte do analizy zmienności polaryzacji w funkcji fazy orbitalnej. Dopiero na podstawie danych zebranych od czerwca 2015 do grudnia 2015 udało nam się uzyskać parametry orbitalne dla układu SAX J2103.5+4545. Publikacja opisująca uzyskane wyniki jest w przygotowaniu. Poza SAX J2103.5+4545 obserwowane były jeszcze układy 4U 0115+634, RX J0240.4+6112, V 0332+53 oraz KS 1947+300.

Rysunek 5: Polarymetryczne pomiary SAX J2103.5+4545 w funkcji fazy orbitalnej w zakresie niebieskim i czerwonym polarymetru RINGO3 wraz z dopasowanym modelem. Wartości parametrów orbitalnych zostały podane w górnych częściach rysunku.