Instytut Geografii UMK Zakład Klimatologii Klimat Polski Północnej
Naturalnym obszarem zainteresowań badawczo-naukowych całego Instytutu Geografii była i jest Polska północna, szczególnie zaś jej część środkowa. Zakład Klimatologii włączył się do programów instytutowych i podjął badania w zakresie regionalnych warunków klimatycznych. Z czasem zostały one poszerzone o badania klimatu lasu na przykładzie Rezerwatu "Las Piwnicki" klimatu miejskiego i miejskiej wyspy ciepła w Toruniu, badania biometeorologiczne i bioklimatyczne oraz agroklimatyczne. W ramach własnych prac, a także w ramach prac magisterskich w 1968 r. rozpoczęto ciągły i żmudny okres gromadzenia odpowiednich materiałów klimatologicznych. Na ich podstawie opublikowano szereg artykułów dotyczących najważniejszych elementów klimatu. W kilku artykułach przedstawiono niektóre aspekty stosunków solarnych. Na podstawie przeprowadzonych pomiarów zbadano przezroczystość atmosfery w Toruniu oraz natężenie bezpośredniego promieniowania słonecznego integralnego (całego widma) i spektralnego (poszczególnych fragmentów widma). Stwierdzono asymetryczny dzienny przebieg przezroczystości (większa przed południem niż po południu) i analogiczny rozkład natężenia promieniowania. W Toruniu przeważa przezroczystość atmosfery normalna, z rzadka występuje obniżona i podwyższona. Również na podstawie danych z Torunia opracowano bardzo istotne zagadnienie całkowitego promieniowania słonecznego. Zbadano jego roczny przebieg oraz jego osłabienie osobno przez atmosferę bezchmurną, przez chmury i całkowite osłabienie zarówno przez atmosferę, jak i przez chmury. Stwierdzono, że w skali roku w Toruniu straty całkowitego promieniowania słonecznego spowodowane przez atmosferę wynoszą 23%, przez chmury 33%, a do powierzchni ziemi dociera tylko 44% jego wartości na górnej granicy atmosfery. Opracowano także zagadnienie usłonecznienia w Toruniu, w Bydgoszczy, a także na obszarze środkowej części Polski Północnej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na jego wartości w okresie wegetacyjnym oraz na jego zmienność z roku na rok i trendy. Stwierdzono znaczne wahania usłonecznienia z roku na rok, lecz średnie wieloletnie roczne sumy godzin ze Słońcem przekraczają granice wyznaczone w naszych szerokościach geograficznych jako kryterium korzystnych warunków bioklimatycznych. W licznych pracach przedstawiono stosunki termiczne i opadowe. Opracowano zagadnienie zmienności tych elementów z roku na rok, trendy, rozkłady przestrzenne, a także pory roku. W ramach badań klimatu lasu opracowano zagadnienie promieniowania słonecznego pod okapem lasu i dla porównania na obszernej polanie. Przebadano roczne przebiegi promieniowania w lesie (ściśle nawiązuje ono do rozwoju i stanu ulistnienia) oraz jego przenikanie do dna lasu. Stwierdzono, że w cyklu rocznym najmniejsze promieniowanie występuje w październiku, a największe w kwietniu. Natomiast przenikanie promieniowania do dna lasu wyrażone w procentach w stosunku do promieniowania na polanie waha się od 5,6% w lipcu do 56,2% w grudniu, przy średniej rocznej wynoszącej 16,2%. Badania opadów atmosferycznych pod okapem lasu (około 200 letni grąd sosnowo-dębowy) wykazały, że intercepcja opadowa lasu zależy od stanu ulistnienia oraz od wielkości i charakteru opadów. Wartości bezwzględne intercepcji lasu największe są w lecie, w fazie pełnego ulistnienia, a najmniejsze w zimie. Jednak wyrażone w procentach w stosunku do sum opadów wykazały, że intercepcja opadowa najmniejsza jest w lecie (tylko 29%), a największa na wiosnę i na jesieni (po 43%). Decyduje o tym wielkość, intensywność i rodzaj opadów. Zrealizowano także ogólnoklimatyczne monografie wybranych miast (Bydgoszczy, Torunia i Ciechocinka) oraz województwa bydgoskiego i byłego województwa toruńskiego. W ramach badania klimatu miejskiego opisano warunki termiczne średniowiecznej starówki Torunia i miejskiej wyspy ciepła. .
Badania	Dydaktyka	Publikacje	Wyprawy	Pogoda	Linki
http://www.geo.uni.torun.pl/