English version  | O FORUM UCZESTNICY WYSTAWY TEKSTY REPRODUKCJE ORGANIZATORZY GALERIE SZTUKI POPRZEDNIE EDYCJE |
Stanisław Białogłowicz Łukasz Huculak Janusz Kaczmarski Piotr Klugowski Paweł Lewandowski-Palle Magdalena Rabizo-Birek
Mirosława Rochecka Kazimierz Rochecki Aleksandra Simińska Joanna Stasiak Wiesław Szamborski Krzysztof Wachowiak
 |
MIROSŁAWA ROCHECKA Rzeczy składają się na rzeczywistość, w której żyjemy, nadają jej realny kształt. Zostały powołane do istnienia przez człowieka, ukształtowane jego dłońmi i umysłem w określonym celu. Zadaniem rzeczy jest zaspokajać wielorakie ludzkie potrzeby. To zasadnicze zadanie, będące przyczyną zaistnienia rzeczy, nadaje im funkcje użytkowe, estetyczne, techniczne, kultowe, religijne bądź inne. Funkcjonalność stanowi o przydatności i potrzebie istnienia rzeczy nadając jej sens. Rzeczy niepotrzebne, nieprzydatne, zużyte, zatracają to podstawowe znaczenie, lecz zdarza się, że zyskują wtedy znaczenia nowe, przekraczające ich zwykłe zastosowania i role. W użyteczności rzeczy zawiera się jej specyficzna godność - obiektywna wartość i znaczenie. O wartości rzeczy stanowi także jej cenność, szlachetność użytej do jej wykonania materii, piękno ukształtowanej formy, trwałość, oryginalność i unikalność, wartość historyczna i zabytkowa. Współczesna cywilizacja za główne kryterium wartości uznaje nowoczesność czy "nowość" i markę, a także techniczny perfekcjonizm i modę, co powoduje często zachwianie logiki rozumnego wartościowania rzeczy, prowokuje bezmyślną gonitwę za blichtrem krótkotrwałej nowości oraz tworzy iluzję doskonalenia ludzkiego bytu przez gromadzenie, posiadanie i użytkowanie doskonałych i ekskluzywnych dóbr. Człowiek pragnąc być postrzegany jako wartościowy otacza się pożądanymi w powszechnym mniemaniu rzeczami. W ten sposób urzeczowia sam siebie, traci ludzką godność stając się produktem działań marketingowych - "niewolnikiem pragnień" rzeczy. Rzecz nie pragnie niczego. Rzecz po prostu jest... Na tym polega jej natura. Rzecz przyjmuje określony kształt nadany jej przez człowieka, pełni przydzielone jej funkcje, wypełnia sobą określoną przestrzeń, trwa w czasie, przemija, ulega destrukcji. Może być narzędziem, bronią, ozdobą, przedmiotem codziennego użytku. Istnieje realnie, nie podlegając żadnej iluzji. Jej spokojne istnienie często stanowi realne oparcie dla człowieka - zabezpiecza jego byt jako narzędzie pracy, źródło dochodu lub po prostu daje poczucie bezpieczeństwa, jako rzecz znana, oswojona, własna, czy ulubiona. Rzecz może być także przekaźnikiem określonych treści, wyrazem uczuć, troski; może przywoływać wspomnienia, stać się dla człowieka źródłem refleksji, znakiem lub symbolem rzeczywistości duchowej. Rzeczy używane przez bliskiego nam człowieka stają się często cennymi pamiątkami, relikwiami przechowującymi ślady jego obecności - dotknięcia, spojrzenia, uczucia. Patrząc na nie, dotykając, znajdując się w ich otoczeniu, bywa, że odczuwamy w ich materialności duchową obecność dawnych użytkowników. Bycie czyjąś własnością to także naturalny stan rzeczy, jej rzeczywistość. Rzecz niczyja, albo nie wiadomo czyja to sytuacja dla rzeczy nienormalna, która godzi w podstawę jej bytu i prowadzi do destrukcji. Naturą rzeczy jest więc ich współistnienie w otoczeniu człowieka, towarzyszenie mu w określonym czasie i przestrzeni, pokrewna człowiekowi ich przemijalność, a jednocześnie zdolność do pozostawienia trwałego śladu w ludzkiej psychice, możliwość wpisania się w jego duchowe wnętrze, pobudzania wyobraźni, ożywiania wspomnień. Natura rzeczy wskazuje na jej stan naturalny, stan rzeczy właściwy dla niej, kiedy rzecz zajmuje stosowną dla siebie pozycję, kiedy właściwą dla niej rolę wyznacza jej człowiek. Jak wyraża się natura rzeczy w malarstwie, aktualnie i u konkretnych artystów. Jak jest pojmowana, na ile i w jaki sposób inspiruje ich twórczość. Jakie rzeczy interesują dzisiejszych malarzy i co stanowi dla nich ich istotę. Czy dawny dylemat artysty - odtwarzać czy tworzyć -jest nadal aktualny? Czy ze współczesnych relacji między człowiekiem a rzeczą wynikają specyficzne, nowe artystyczne problemy, a także czy istota tych relacji pozostaje wciąż taka sama. Jak zagadnienie obecności rzeczy w sztuce pojmowane jest dzisiaj przez krytyków i teoretyków sztuki? Jaka jest specyfika malarstwa w traktowaniu tego tematu? Odpowiedzi na te i inne pytania, mamy nadzieję, przyniosło kolejne spotkanie artystów i teoretyków sztuki na V Forum Malarstwa Polskiego pod hasłem Natura rzeczy. Imię: E-mail: Temat: Imię: E-mail: Temat: Imię: E-mail: Temat: Imię: E-mail: Temat:
|
 | ||||||||||
 |  |
V Forum Malarstwa Polskiego - Natura Rzeczy - Orelec 2006