English version   O FORUM    UCZESTNICY    WYSTAWY    TEKSTY
REPRODUKCJE    ORGANIZATORZY    GALERIE SZTUKI    POPRZEDNIE EDYCJE
 
   

Stanisław Białogłowicz   Łukasz Huculak   Janusz Kaczmarski   Piotr Klugowski   Paweł Lewandowski-Palle   Magdalena Rabizo-Birek
Mirosława Rochecka   Kazimierz Rochecki   Aleksandra Simińska   Joanna Stasiak   Wiesław Szamborski   Krzysztof Wachowiak
   

NOTA BIOGRAFICZNA     REPRODUKCJE OBRAZÓW     TEKSTY


PRZEDMIOTY W PRZESTRZENI OBRAZU
PIOTR KLUGOWSKI

Próbując określić swój stosunek do "natury rzeczy" i wysnuć kilka myśli z tym związanych, w sposób intuicyjny skierowałem się w stronę przedmiotu, który od zawsze towarzyszył człowiekowi. Otaczający nas świat, bogata rzeczywistość przedmiotów, czy tego chcemy czy nie, musi oddziaływać na naszą wyobraYnię. Malarze od zawsze w swoich dziełach przedstawiali rzeczy bądY istoty. Niezliczona była z pewnością ilość powodów, dla których twórcy w swoich kompozycjach umieszczali określone kształty i sylwety. Podobnie jak utwory literackie również utwory malarskie mogą zawierać i przedstawiać określoną treść. To właśnie rzeczywistość po malarsku odtworzona i przedstawiona, artystycznie uformowana według twórczej inwencji artysty, składa się na treść malarskiego dzieła. Odniesienie do świata rzeczywistego sprawia, że wygląd rzeczy, przedmiotów w kompozycjach różnych artystów daleko odbiega od pierwotnego wzoru.Mogą być przedstawiane zarysowo, bądY szczegółowo, sylwetowo - płasko lub plastycznie - wiernie, albo też są celowo przekształcane i twórczo zdeformowane, są realistycznymi, konkretnymi albo jedynie mniej lub bardziej linearnymi i schematycznymi podobiznami rzeczywistego wyglądu rzeczy.
Nie sposób w tych krótkich rozważaniach na temat natury rzeczy odnieść się w sposób kompleksowy do zjawisk mających miejsce w historii sztuki. Na pewno w dziełach malarskich z wczesnych epok rozwoju malarstwa oraz w wielu obrazach współczesnych modernistów i abstrakcjonistów sposób przedstawiania przedmiotów jest na ogół bardziej linearny, zgeometryzowany i płaski. Natomiast szczegółowy, wierny konkretowi i plastyczny staje się on mniej więcej od początku renesansu aż do końca XIX wieku. Sposoby przedstawiania wyglądu rzeczy w obrazie zmieniają się więc zależnie od rozwoju techniki malowania oraz od tego, jakie doktryny malarskie dominują w danej epoce i jaki styl przedstawiania rzeczywistości w niej się rozwija i utrwala.
W świecie rzeczywistym przedmioty funkcjonują w określonym logicznym otoczeniu, kontekście. W świecie sztuki ich funkcja i przeznaczenie nie muszą być koniecznie analogiczne. W moim malarstwie od początku interesował mnie przedmiot. Podstawą moich działań twórczych jest rzeczywistość otaczająca, którą przekształcam i deformuję, przez co przedmioty na obrazach ewoluują do obiektów nieistniejących w naturze. Tworzę w ten sposób wartości wizualne, twory afunkcjonalne, wielokrotnie przeestetyzowane. Proces twórczy zmusza autora do ciągłego pokonywania oporu jaki stawia tworzywo malarskie oraz dążenia do osiągnięcia biegłości w posługiwaniu się nim.
Często mówimy o dwoistości natury rzeczy. Przedstawiając przedmioty w swoich kompozycjach próbowałem postawić sobie pytanie, czy możliwe jest głębsze poznanie natury przedmiotów od tego, które jest im przypisane wizualnie i semantycznie? Czy istnieje jeszcze inny pogłębiony wymiar? Rzeczywistość obrazowa, którą kształtuję w swoich kompozycjach, jest nasycona przedmiotami, które są raz bardziej czytelne, w innych sytuacjach zgubione w swoim wyrazie. Staram się nadawać nową formę plastyczną, często stosuję zabieg daleko posuniętej dematerializacji formy, w innych z kolei formę przedmiotu przerysowuję, akcentując charakter bryły. Wielokrotnie zagęszczam i nawarstwiam przedmioty, które walczą między sobą o stosowne miejsce.
Przestrzeń staje się czynnikiem determinującym i rozstrzygającym o jakości przedstawienia. Kompozycje malarskie zestawione z elementów wizualnych, zbitek przedmiotów, porządkuję w pewien układ, który dąży do równowagi. Przystępując do realizacji kolejnej pracy malarskiej wyobrażeniową wizję przedmiotów transponuję na układ w barwne plamy i kształty. Bardzo ważnym aspektem jest to co rozgrywa się pomiędzy elementami składowymi w polu obrazowym. Przestrzeń jest obszarem najtrudniejszym do określenia. O ile przedmioty przyjmują kształt foremny, o tyle przestrzeń jest bezforemna. Bywa i tak, że oba elementy składowe kompozycji obrazu -przedmiot i przestrzeń konkurują ze sobą o pierwszeństwo. To co stanowiło istotę rzeczy jest zepchnięte w dal, zaś przestrzeń okalająca istotne dla kompozycji formy zaczyna dominować i przejmuje nowe funkcje w obrazie. Przez to staje się ważna. Wrażenie przestrzeni powstaje w wyniku budowania płaszczyzny obrazu, definiowania plam kolorystycznych dokładnie wypełniających obszary obok przedstawianych przedmiotów. To konsekwentne budowanie plamą malarską, jedna obok drugiej, decyduje o harmonii kompozycji.
Współczesny malarz nie jest skrępowany obowiązującą konwencją artystyczną, sam wypracowuje własny, oryginalny język wypowiedzi malarskiej. W języku form i barw, którym posługujemy się w budowaniu osobistej rzeczywistości obrazowej, zgłębiamy przez cały czas naturę rzeczy, zbliżając się do poznania prawdy o niej. Poprzez doświadczenie artystyczne w procesie kreacji malarskiej wnikamy w nowe obszary natury wyabstrahowanej na płaszczyYnie obrazu. Dzięki procesowi twórczemu odkrywamy inny bogaty świat, w którym to wyobrażeniowe przedmioty stają się nowymi bytami natury. Te nowe byty inspirują do głębszego, wnikliwego i refleksyjnego odbioru dzieła.


V Forum Malarstwa Polskiego - Natura Rzeczy - Orelec 2006