Lodowiec Waldemara jest lodowcem typu alpejskiego spływającym doliną lodowcową ku równinie Kaffioyra. Zajmuje on powierzchnię 2,68 km2. Cyrk lodowcowy znajduje się na wysokości 380 - 490 m n.p.m., natomiast czoło lodowca na wysokości 130 m n.p.m.. Lodowiec składa się z dwóch stosunkowo odrębnych części, oddzielonych od siebie wałem moreny środkowej o długości 1600 m. Lodowiec Ireny jest lodowcem dolinnym zlokalizowanym na południe od lodowca Waldemara, spływającym również ku równinie Kaffioyra. Od północy graniczy z pasmem górskim Grafjellet i Kristinefjella, od wschodu z pasmem Prins Heinrichfjella, natomiast od południa z grzbietem Prinsesserygen. Powierzchnia lodowca Ireny wynosi 4,3 km2, długość 4 km, a szerokość od około 1 km w strefie czołowej, do około 1,5 km na wschodzie (Lankauf, 2002). Na lodowcu Ireny wyróżnić można dwa wyraźne pola cyrkowe.
W roku 2002 przeprowadzono badania bilansu zimowego i letniego lodowca Waldemara w ramach kontynuacji badań nad bilansem jego masy, rozpoczętych w 1996 roku. Wykonano pomiary zimowej akumulacji śniegu oraz badania czasowej i przestrzennej zmienności ablacji letniej. Po raz pierwszy takimi badaniami objęty został również lodowiec Ireny.
Stwierdzono duże zróżnicowanie przestrzenne bilansu masy netto analizowanych lodowców (rys. 1, 2). W przypadku lodowca Waldemara najniższe wartości stwierdzono na czole lodowca i w pobliżu moreny środkowej, gdzie wyniosły -120 cm e.w.. W przedziale wysokości 200 - 220 m n.p.m. odnotowano najbardziej ujemny bilans masy, wynoszący -130 cm e.w.. Był to rezultat zarówno bardzo intensywnej ablacji letniej, jak i niskiej akumulacji śniegu w porze zimowej. Na wysokości, gdzie w poprzednich latach średnio bilans masy był zerowy lub bliski równowagi, wyniósł on od -20 do -50 cm e.w.. Istotne znaczenie na kształtowanie przestrzennego rozkładu bilansu masy miała podwyższona w porównaniu z poprzednimi latami zimowa akumulacja śniegu. Podobne prawidłowości wystąpiły w przypadku lodowca Ireny. Największe wartości ujemne stwierdzono do wysokości 250 m n.p.m.. W środkowej partii czoła lodowca odnotowano wartości ujemne bilansu masy osiągające -160 cm e.w.. Miejsce to pokrywa się z najniższą zimową akumulacją śniegu. Nieco wyższy bilans masy charakteryzował środkową część lodowca. W strefie akumulacyjnej bilans masy był dodatni i wyniósł miejscami 60 cm e.w..

Rys. 1. Mapa bilansu masy lodowca Waldemara w roku 2002.

Przestrzenna zmienność bilansu masy lodowca Waldemara i Ireny kształtowana była przede wszystkim przez warunki pogodowe w danej części lodowca oraz lokalne uwarunkowania morfologiczne. Powierzchnię lodowców można było podzielić na część o negatywnym bilansie masy i część z bilansem pozytywnym. Położenie linii rocznej równowagi na lodowcu Waldemara oszacowano na 390 m n.p.m., a na lodowcu Ireny na 380 m n.p.m.. Stwierdzono dużą zmienność bilansu masy z wysokością nad poziomem morza.

Rys. 2. Mapa bilansu masy lodowca Ireny w roku 2002.

Bilans masy lodowca Waldemara wyniósł -51,4 cm e.w. i był zbliżony do średniej wieloletniej za okres 1996-2002. W strefie czołowej wyniósł -83,4 cm e.w., a w strefie akumulacyjnej +18,2 cm e.w.. Całkowity bilans masy lodowca Ireny był nieco bardziej negatywny i wyniósł -61,3 cm e.w.. Wpływ na to miała większa ablacja letnia, zwłaszcza w strefie czołowej lodowca. Bilans czoła tego lodowca wyniósł -127,1 cm e.w., a w strefie akumulacyjnej był on dwa razy większy, niż na lodowcu Waldemara i wyniósł +42,8 cm e.w.. Wynika to z faktu, że strefa akumulacyjna lodowca Ireny jest wyżej położona nad poziomem morza, a czoło lodowca zajmuje większą powierzchnię położoną niżej. Rezultatem tego jest duże zróżnicowanie bilansu masy w poszczególnych częściach tych lodowców, przy zbliżonej wartości całkowitej.

REFERENCES
Lankauf K. R. 2002. Recesja lodowców rejonu Kaffioyry (Ziemi Oskara II-Spitsbergen) w XX wieku. Prace Geograficzne, 183, Warszawa. s. 221.