Natura, Homines, Historia 2020
Michał Słomski
W poszukiwaniu środowiska. Źródła pisane a wyzwania, bariery i możliwości badań środowiskowych małego miasta na przykładzie Dolska w okresie przedrozbiorowym
W swoim wystąpieniu chciałbym poruszyć kwestię wykorzystywania źródeł pisanych związanych z miastem, które mogłoby stanowić stosunkowo wdzięczny przedmiot badań środowiskowych. Wielkopolski Dolsk, w okresie przedrozbiorowym stosunkowo przeciętne miasto należące do biskupów poznańskich, lokowany został na niecce znajdującej się między dwoma jeziorami. Już sam ten fakt powoduje konieczność zastanowienia się, czy w jakikolwiek sposób w źródłach pisanych dotyczących miasta widać relacje społeczności miejskiej z oboma jeziorami? Jeśli tak, to jaki? Jeśli nie, to czy można znaleźć jakieś wytłumaczenie tego faktu? Czy zachowane od przełomu XVI i XVII w. księgi miejskie zawierają jakieś informacje na temat interakcji człowieka ze środowiskiem przyrodniczym: ukształtowaniem terenu, fauną i florą? I w końcu, czy informacje takie mogą być w jakikolwiek sposób pomocne w prowadzeniu nowocześnie pojmowanych interdyscyplinarnych badań środowiskowych? Chciałbym udzielić odpowiedzi na powyżej przedstawione pytania, nawet jeśli będą one miały dość sceptyczny wydźwięk. Głównym źródłem odniesienia będą dla mnie księgi miejskie Dolska z pierwszej połowy XVII w., a także inwentarze gospodarcze dóbr biskupów poznańskich z XVI–XVIII w., a dokładniej te ich fragmenty, które dotyczą miasta będącego przedmiotem zgłoszonego case study.
O autorze
Asystent w Zakładzie Atlasu Historycznego IH PAN. Piszę pracę doktorską na temat przestrzeni Dolska, przeciętnego wielkopolskiego miasta na początku nowożytności. Zainteresowania badawcze: małe miasta, przestrzeń miejska, geografia historyczna, dobra biskupie.
Michał Słomski
W poszukiwaniu środowiska. Źródła pisane a wyzwania, bariery i możliwości badań środowiskowych małego miasta na przykładzie Dolska w okresie przedrozbiorowym
In my speech, I would like to raise the issue of making use of written sources related to a town, which could constitute a great subject of environmental research. Dolsk in Greater Poland, during the pre-partition period, was an average town that belonged to the bishops of Poznań, and was located in a basin between two lakes. This fact alone makes it necessary to consider whether the written sources about the town demonstrate a relationship of the town community with both lakes. If so, what is it?; if not, is there any explanation for this fact? Do the town books, preserved since the turn of the seventeenth century, contain any information on the interaction between people and the environment: the natural topography, the fauna and flora? And last but not least, can such information be of any help in conducting modern, interdisciplinary environmental research? I would like to provide answers to the above questions, even if they sound rather sceptical. The main source of reference will be the Town Books of Dolsk from the first half of the seventeenth century, as well as the inventories of the estates of the Poznań bishops from the sixteenth to eighteenth centuries, and more precisely those of their fragments which relate to Dolsk.
About author
Michał Słomski, MA - assistant in the Historical Atlas, Institute of History, Polish Academy of Sciences. I am writing my doctoral dissertation on the space of Dolsk, an average town in Greater Poland at the beginning of the modern era. Research interests: small towns, urban space, historical geography, bishop's estates.